معرفی واحد تحقيقات آبخيزداري
موفقيت در برنامهريزي در زمينه توسعه و تهيه و تدوين پروژههاي عمراني در گرو توجه به منابع طبيعي و احياء حوزههاي آبخيز ميباشد كه در اين ميان نقش تحقيقات در حفظ تعادل اكولوژيكي حوزههاي آبخيز بسيار چشمگير است. لذا بخش تحقيقات آبخيزداري در سال 1374 با 4 گرايش (حفاظت خاك، بهرهوري از سيلاب و تغذيه آبخوانها، هيدرولوژي و توسعه منابع آبي، مديريت آبخيزها) تأسيس شد كه از واحدهاي زير مجموعه اين بخش ميتوان به واحد GIS نيز اشاره کرد. در سال 1395 بخش تحقیقات آبخیزداری به واحد آبخیزداری تنزل کرده و در حال حاضر (شهریور ماه 1401) اين واحد با دو نفر نیروی انسانی شامل: یک نفر عضو هیأت علمی دکتری تخصصی آب و هواشناسی و با مرتبه استادیار و یک نفر غیر هیأت علمی فوق لیسانس تأسیسات آبیاری با پست کارشناس و 2 فقره پروژه تحقيقاتي در دست اجرا، مشغول فعاليت میباشد. از شاخصترين و موفقترین پروژههای تحقیقاتی اجرا شده در این بخش، ميتوان به طرح تحقيقاتي احداث ایستگاه پخش سيلاب و آبخوانداری تاسران کبودراهنگ در سالهای 1375 تا 1380 اشاره كرد.
در حال حاضر واحد تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان تحت پوشش حمایتهای علمی ـ فنی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور بهعنوان مرجع ملی تحقیقات در زمینههای متنوع آبخیزداری، اهداف جامع تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری را در قالب 6 برنامه راهبردی شناخت عوامل مؤثر بر فرسایش و رسوب، بهینهسازی روشهای حفاظت خاك در كشور، بهینهسازی الگوهای مدیریت در حوزههای آبخیز، مدیریت کاهش سیلخیزی حوزههای آبخیز، بهرهبرداری از سیلاب و توسعه منابع آبی کوچک و مدیریت و حفاظت آبراههها و مسیلها و.... دنبال میکند.
واحد تحقیقات آبخیزداری تاکنون 31 پروژه تحقیقاتی (شامل 16 گزارش نهایی دارای فروست، 9 گزارش ارائه شده در حال داوری، 3 گزارش در حال تدوین و 3 پروژه فاقد گزارش) و 3 طرح مطالعاتی (شامل 31 جلد گزارش مطالعاتی) را در این زمینهها به انجام رسانده و یک پروژه تحقیقاتی خاص را هماکنون در دست اجرا دارد. پرسنل این بخش تاکنون در زمینههای تحقیقاتی مذکور حدود 118 مقاله (شامل 37 مقاله علمی ـ پژوهشی، 14 مقاله علمی ـ ترویجی و علمی ـ اطلاعرسانی و 67 مقاله همایشی ـ کنگرهای) را چاپ و منتشر نموده و بیش از 63 سخنرانی علمی ـ پژوهشی را در مجامع علمی ـ ترویجی ارائه کردهاند. از شاخصترین طرحهای این بخش میتوان به پروژه کنترل سیل و آبخوانداری طاسران کبودراهنگ ( که با چندین مرحله آبگیری، نقش چشمگیری در کاهش خسارات ناشی از سیل و افزایش حجم آب زیرزمینی در منطقه داشته است) و پروژه بررسی فروچالهها (که با شناسایی علل و مکانیسم وقوع فروچالهها در منطقه و انتقال نتایج آن به بخش اجرا و نهادهای مسئول، نقش مهمی را در کنترل و کاهش نرخ وقوع آنها ایفا کرده است) اشاره کرد.